Voogdij en ouderlijk gezag bij scheiden
Jullie gaan scheiden en hebben kinderen samen. Dan is er een hoop te regelen en er komen ineens allerlei termen op je af. Ouderlijk gezag, voogdij, een ouderschapsplan. Als jij en je partner op een prettige manier uit elkaar gaan, is dit vaak prima te regelen. Maar hoe maak je afspraken over de zorg voor de kinderen als de communicatie stroef verloopt? Wij beantwoorden al je vragen over ouderlijk gezag en voogdij.
Verschil tussen ouderlijk gezag en voogdij
De termen voogdij en ouderlijk gezag worden nogal eens door elkaar gebruikt. Toch zijn het twee verschillende zaken. Beide termen gaan over het zorgen voor minderjarige kinderen. Bij ouderlijk gezag zijn het de biologische ouders of één van de biologische ouders die voor de kinderen zorgt. Bij voogdij is dat iemand anders dan de biologische ouders. Na een scheiding spreek je dus normaliter van ouderlijk gezag, niet van voogdij.
Wat is voogdij?
Voogdij betekent het zorgen voor minderjarige kinderen door iemand anders dan de biologische ouders. Dit is bijvoorbeeld het geval na overlijden van de ouders, bij een geestelijke stoornis, detentie of overmatig drugs- en drankgebruik.
Gezag over kinderen: hoe zit dat precies?
Volgens de wet staan alle minderjarige kinderen onder gezag. Logisch ook, want kinderen kunnen nog helemaal geen beslissingen maken over hun eigen zorg, welzijn en vermogen. Er bestaan 3 soorten gezag:
- Ouderlijk gezag: één of beide biologische ouders zijn verantwoordelijk voor de zorg voor de kinderen.
- Gezamenlijk gezag: één van de biologische ouders heeft samen met een ander persoon het gezag over de kinderen.
- Voogdij: iemand anders dan de biologische ouders zorgt voor de kinderen. Voogdij kan alleen ontstaan na een rechterlijke uitspraak.
Na een scheiding houden beide ouders (uitzonderingen daargelaten) het ouderlijk gezag over hun kinderen. Soms is één van de ouders (of beide ouders) niet in staat om voor zijn/haar kind te zorgen. De rechter kan er dan voor kiezen om het ouderlijk gezag toe te wijzen aan de andere ouder of aan iemand anders dan de biologische ouders. Denk daarbij aan situaties zoals een ernstige drank- of drugsverslaving, bij detentie of een geestelijke stoornis.
Als een biologische ouder van een kind overlijdt, dan behoudt de andere ouder het ouderlijk gezag. Als ook deze ouder niet meer leeft, wordt er gekeken of er een testament bestaat waarin is opgenomen wie de voogdij krijgt. Deze persoon kan door een rechter aangewezen worden als wettelijke voogd. Maar let op: pas als deze persoon de voogdij aanvaardt, ontstaat de voogdij.
Beëindiging van voogdij
Een voogdij eindigt als:
- Een kind meerderjarig wordt.
- De voogd ontslagen wil worden van de voogdij. Bijvoorbeeld bij een lichamelijk of geestelijk gebrek of bij het bereiken van de pensioenleeftijd.
- De voogd onbevoegd wordt, bijvoorbeeld bij onder curatele stelling.
- De kinderbescherming de voogdij ontneemt.
Kies voor Zorgeloosch,
de alles-in-één scheidenoplossing
Bij een scheiding moet je drie zaken nooit, maar dan ook nooit scheiden: de mediator, de financieel expert en de jurist. Alleen dan ben je in staat om alles goed te overzien. Zorgeloosch heeft als enige in de markt al die noodzakelijke specialisten in huis. En daarmee alles wat je nodig hebt voor je scheiding.
Waarover heb je gezag bij kinderen?
Of een kind nu onder ouderlijk gezag staat of onder voogdij: waarover heeft diegene nu eigenlijk gezag?
- Het minderjarige kind.
- Het vermogen van het minderjarige kind.
- De burgerlijke handelingen van het minderjarige kind.
In de praktijk houdt dit in dat je het kind opvoedt en verzorgt. Dat je zorgt voor zowel het lichamelijke als het geestelijke welzijn van het kind. Maar ook voor zijn/haar persoonlijke ontwikkeling. Je mag het kind niet mishandelen en bent verplicht de banden met de andere ouder te bevorderen.
Iedereen verdient een nieuwe kans op geluk.
Als je uit elkaar gaat is dat niet wat je had verwacht toen jullie je relatie begonnen. Het is geen fijne periode in je leven en uiteindelijk wil je zo goed mogelijk weer de draad oppakken. Wij doen er alles aan om jou zo goed mogelijk af te zetten in de volgende fase van je leven. Door alles goed te regelen voor jou, je ex-partner en de kinderen. Voor, tijdens en na het uit elkaar gaan. Zorgeloosch maakt het uit elkaar gaan zorgelozer. Onze missie: iedereen verdient een nieuwe kans op geluk.
- Uit elkaar gaan op de manier die jullie past: Mediation, Zelf Regelen of met een advocaat
- Specialist in hypotheek en uit elkaar gaan
- De kinderen staan bij ons op één, daarom hebben we speciaal oog voor hen tijdens jullie scheiding.
Wie heeft gezag over het kind na een scheiding?
Tot 1998 was het zo geregeld dat na een scheiding het ouderlijk gezag automatisch naar één van de ouders ging. Na 1998 is dat veranderd. Na een scheiding blijven – in een normale situatie – beide ouders het ouderlijk gezag hebben. De gezinssituatie moet natuurlijk opnieuw vormgegeven worden. Je krijgt dan te maken met een ouderschapsplan waarin alle afspraken over de opvoeding van en zorg voor het kind wordt vastgelegd. Dit plan wordt door beide ouders opgesteld (met behulp van een mediator scheiding of advocaat) en moet tegelijk met de echtscheidingsaanvraag worden ingediend bij de rechtbank. Lees alles over het ouderschapsplan
Ook zul je samen met je ex-partner moeten regelen wie er voor de kinderen gaat zorgen. Dit kunnen jullie 50/50 verdelen door middel van co-ouderschap, maar jullie kunnen ook een omgangsregeling treffen. In de praktijk komt het vaak voor dat het kind het grootste deel van de tijd bij de moeder verblijft en dat er een omgangsregeling wordt getroffen met de vader. Ook zien we steeds vaker dat er gekozen wordt voor parallel ouderschap. Ouders stemmen de opvoeding niet onderling met elkaar af, maar iedere ouder geeft hier zelf invulling aan. Uiteraard is het dan wel van belang om de afspraken goed op papier te zetten.
Wanneer mag je geen gezag hebben over kinderen?
Je mag geen gezag hebben over de kinderen als:
- Je minderjarig bent.
- Je onder curatele bent gesteld.
- Je een geestelijke stoornis hebt.
Hoe regel ik voogdij als er iets met mij of mijn (ex)-partner gebeurt?
Veel ouders willen iets vastleggen over de zorg van hun kinderen voor het geval dat één van hen overlijdt of voor het geval dat beide ouders overlijden. Als er namelijk niks geregeld is, wordt door een rechter bepaald wie de voogdij krijgt over de kinderen. Je kunt dit zelf bepalen door dit op te nemen in je testament. Je kunt dan bijvoorbeeld de voogdij over de kinderen toewijzen aan de grootouders, een broer of zus of een vriend of kennis. Let op: dit moet verplicht geregeld worden via een notaris.
Beëindigen van gezamenlijk ouderlijk gezag
Stel dat je – om wat voor reden dan ook – na je scheiding niet langer het ouderlijk gezag wilt over je kind(eren). Je kunt dan bij de rechter aanvragen om het ouderlijk gezag toe te kennen aan de andere ouder. De rechter zal dit soort verzoeken echter altijd met terughoudendheid beoordelen en alleen goedkeuren wanneer het kind ‘klem en verloren dreigt te raken tussen de ouders’ of wanneer er een ‘onaanvaardbaar risico optreedt wanneer beide ouders het gezag blijven houden’.
In de praktijk kun je daarbij denken aan:
- Eén van de ouders kan of wil geen invulling geven aan de opvoeding van het kind.
- De communicatie tussen beide ouders is zo slecht dat het een negatieve invloed heeft op de ontwikkeling van het kind.
- Eén van de ouders is verslaafd of geestelijk instabiel en weigert hulp.
- Eén van de ouders verblijft in het buitenland, waardoor communicatie met de andere ouder niet of nauwelijks mogelijk is.
Ook wanneer de rechter je verzoek om het ouderlijk gezag over te dragen aan de andere ouder goedkeurt, moet je nog steeds mee blijven betalen aan het levensonderhoud van het kind. Ook mag je het kind blijven zien. Hiervoor wordt dan meestal een regeling getroffen.
Wat gebeurt er met het gezag bij een onhoudbare situatie?
Bij opvoedproblemen of een onhoudbare situatie binnen het gezin, kun je hulp krijgen vanuit de gemeente. De gemeente moet dan natuurlijk wel afweten van de problemen. Mocht jij, je partner of jullie kind deze hulp niet aanvaarden, zal de Raad voor de Kinderbescherming of Jeugdhulp worden ingeschakeld.
Deze instanties onderzoeken of de ontwikkeling van het kind in gevaar is. In ernstige gevallen verzoeken deze instanties jou om het ouderlijk gezag over te dragen aan iemand anders. Wil je dit niet? Dan komt er een kinderrechter aan te pas. Deze rechter kan bepalen dat iemand anders dan jijzelf het ouderlijk gezag krijgt over je kind(eren). Jouw mening daarover wordt uiteraard gehoord tijdens de zitting. Is je kind ouder dan 12 jaar? Dan mag hij of zij ook spreken tijdens de zitting. Dit heet een kindgesprek of kinderverhoor.
Wanneer de kinderrechter beslist dat je uit het ouderlijke gezag wordt gezet, dan krijgt een gecertificeerde instelling of een pleeggezin het gezag over je kind. Zij hebben op dat moment dus de voogdij. Als ouder heb je dan niets meer te zeggen over je kind. Voor zover mogelijk zal het pleeggezin of de instelling je wel informeren over je kind(eren).
Wat als beide ouders eenhoofdig gezag willen?
Wat doe je als bij de scheiding blijkt dat de ouders géén gezamenlijk ouderlijk gezag willen, maar allebei eenhoofdig gezag willen en de andere ouder dus uit het ouderlijk gezag willen zetten?
In eerste instantie is mediation dan de slimste oplossing. Een onafhankelijke en onpartijdige derde gaat met jullie rond de tafel. Onder professionele begeleiding wordt dan gekeken naar de beste oplossing voor jullie als ouders, maar ook voor de kinderen. Jullie kunnen er tevens voor kiezen om dit met advocaten te regelen.
Mocht dit allemaal niet baten, dan zal er namens jullie beide advocaten een verzoek bij de rechter komen te liggen. De rechter zal dan beslissen wie het ouderlijk gezag krijgt. Hierbij zal het belang van het kind altijd voorop staan. De rechter kijkt naar de verhouding van het kind met beide ouders, de opvoedkwaliteiten van beide ouders en de woonsituatie.
Wat zijn de rechten en plichten van een stiefouder?
Ben je getrouwd of heb je een geregistreerd partnerschap, en heeft je partner een kind uit een vorig huwelijk? Woont zijn/haar kind bij jou in huis? Dan heb je als stiefouder ook bepaalde rechten en plichten zoals onderhoudsplicht en ouderschapsverlof.
Heeft je partner een kind uit een vorig huwelijk, maar zijn jullie niet getrouwd of hebben jullie geen geregistreerd partnerschap? Dan heb je recht op ouderschapsverlof wanneer je op hetzelfde adres staat ingeschreven als het kind van je partner en je duurzaam voor het kind zorgt.
Als stiefouder moet je bijdragen aan de kosten voor de opvoeding van je stiefkind. Dit is naar draagkracht. Dit ben je verplicht tot het kind 18 jaar is. Als het kind tussen de 18 en 21 jaar oud is, moet je ook meebetalen aan de kosten voor studie en levensonderhoud.
Als stiefouder heb je recht op ouderschapsverlof.
Als stiefouder mag je belastingvrij schenken aan je stiefkind.
Wanneer jij overlijdt, of je stiefkind komt te overlijden, zijn jullie geen erfgenamen van elkaar. Je kunt er natuurlijk wel voor kiezen om je stiefkind op te nemen in je testament bij een notaris.
Wanneer alleen je partner het ouderlijk gezag heeft over je stiefkind, kun je ervoor kiezen je stiefkind te erkennen. Je bent dan niet langer stiefouder, maar ouder voor het kind. Heeft alleen je partner het ouderlijk gezag over het kind? Dan kun je samen met je partner een verzoek indienen bij de rechter om jullie samen het ouderlijk gezag te geven over het kind. Hier zijn vanzelfsprekend wel een aantal eisen aan verbonden.
Je kunt als stiefouder ook het kind van je partner adopteren. Hiervoor moet je een verzoek indienen bij de rechtbank. Partneradoptie mag alleen wanneer jij en je partner al minimaal 3 jaar samenleven, jullie minstens 1 jaar samen voor het kind hebben gezorgd, je partner als enige ouder (of samen met jou) het gezag over het kind heeft en het kind dus niets meer kan verwachten van zijn/haar andere ouder.
Ga je scheiden van je partner, of beëindigen jullie het geregistreerd partnerschap? Dan ben je niet langer een stiefouder. Je hoeft geen kinderalimentatie te betalen. Het betekent anderzijds ook dat je alleen recht hebt om een omgangsregeling met het kind wanneer je aan de rechter kunt aantonen dat er een nauwe band tussen jou en je stiefkind is ontstaan.
Iedereen verdient een nieuwe kans op geluk.
Als je uit elkaar gaat is dat niet wat je had verwacht toen jullie je relatie begonnen. Het is geen fijne periode in je leven en uiteindelijk wil je zo goed mogelijk weer de draad oppakken. Wij doen er alles aan om jou zo goed mogelijk af te zetten in de volgende fase van je leven. Door alles goed te regelen voor jou, je ex-partner en de kinderen. Voor, tijdens en na het uit elkaar gaan. Zorgeloosch maakt het uit elkaar gaan zorgelozer. Onze missie: iedereen verdient een nieuwe kans op geluk.
- Uit elkaar gaan op de manier die jullie past: Mediation, Zelf Regelen of met een advocaat
- Specialist in hypotheek en uit elkaar gaan
- De kinderen staan bij ons op één, daarom hebben we speciaal oog voor hen tijdens jullie scheiding.
Wat zijn de rechten van mijn kind (12-18 jaar) bij een scheiding?
Ga je scheiden en is je kind tussen de 12 en 18 jaar? Dan mag je kind zijn/haar mening geven in de rechtbank. Zij krijgen automatisch bericht van de rechtbank wanneer jullie de scheiding aanvragen. Dit is geen plicht, maar een recht. Je kind mag de rechter ook een brief schrijven waarin hij/zij vertelt wat hij/zij belangrijk vindt. Een kind mag echter niet kiezen bij welke ouder hij/zij wil wonen. Bij Zorgeloosch werken we overigens met een kindverklaring. Jullie kind kan zijn/haar wensen kenbaar maken via dit formulier.
Ook kinderen jonger dan 12 jaar krijgen een uitnodiging, maar alleen als zij de rechter daarom gevraagd hebben. Kinderen jonger dan 12 jaar zijn dus niet verplicht om hun mening te geven in de rechtbank.
Een rechter wil altijd beslissen in het belang van het kind. Hoewel de ouders bepalen, weegt de mening van jullie kind wel degelijk mee.
Tot het kind 18 jaar is gaat de bijdrage voor het kind naar de ouder die verantwoordelijk is voor de financiën voor het kind. Wanneer je kinderen voor hun 18e het huis uit gaan (bijvoorbeeld voor studie) kunnen zij je vragen om de alimentatie te laten uitbetalen op hun eigen rekening. Hier moet je dan wel toestemming voor geven. Na hun 18e wordt de alimentatie standaard uitbetaald op hun eigen rekening wanneer zij het huis uit zijn en zelf nog geen betaalde baan hebben. Ze krijgen dan alimentatie tot hun 21e.
Mediation en het maken van afspraken over de kinderen
Een echtscheiding is een emotionele periode. Misschien gaan jij en je partner op een goede manier uit elkaar, maar het kan ook voorkomen dat jullie niet meer met elkaar door één deur kunnen. Afspraken maken is dan moeilijk. Vooral wanneer beide ouders elkaar niets gunnen. Bij het maken van afspraken over de kinderen is het belangrijk dat het belang van het kind zelf voorop wordt gezet.
Komen jullie er samen niet aan uit? Dan kan mediation helpen. Een mediator is een onpartijdige derde die jullie helpt de scheiding in goede banen te leiden en te handelen in het belang van beide ouders en de kinderen. In feite zorgt mediation voor een stukje ontzorgen in een toch al hectische en emotionele periode.
Wil je alles goed regelen voor de kinderen na jullie scheiding? Zorgeloosch helpt jullie verder
Zorgeloosch verzorgt mediation en financieel advies bij een scheiding. Wij ondersteunen jullie van A tot Z. Zo helpen wij jullie alles te regelen voor de kinderen, jullie woning en hypotheek, het aanvragen van de scheiding bij de rechtbank, het regelen van verzekeringen, partner- en kinderalimentatie en meer. Ook helpen onze mediators een escalatie te voorkomen. Bij Zorgeloosch vind je alles onder één dak om jullie scheiding in goede banen te leiden en zorgeloos uit elkaar te gaan.
Kies voor Zorgeloosch,
de alles-in-één scheidenoplossing
Bij een scheiding moet je drie zaken nooit, maar dan ook nooit scheiden: de mediator, de financieel expert en de jurist. Alleen dan ben je in staat om alles goed te overzien. Zorgeloosch heeft als enige in de markt al die noodzakelijke specialisten in huis. En daarmee alles wat je nodig hebt voor je scheiding.
Over Zorgeloosch
Zorgeloosch verzorgt mediation en financieel advies bij een scheiding. Wij ondersteunen jullie van A tot Z. Zo helpen wij jullie alles te regelen voor de kinderen en het ouderschapsplan. Maar ook voor jullie woning en hypotheek, het aanvragen van de scheiding bij de rechtbank, het regelen van verzekeringen, kinderalimentatie en meer. Bovendien helpen onze mediators een escalatie te voorkomen. Bij Zorgeloosch vind je alles onder één dak om jullie scheiding in goede banen te leiden en zorgeloos uit elkaar te gaan.